Yâ sin | : ey insan, sıfatlarla bürünmüş, halk, özünü anlayan, kemalat sahibi |
1- Ey kendindeki özü anlayan!
Ve el kuran | : kuran, tüm kâinat kitabı, okunan şey, |
el hakim | : her şeye hâkim olan, hüküm ve hikmet sahibi |
2- Tüm kâinat kitabına hâkim olanı anlayan.
inneke le | : muhakkak ki sen, elbette, |
min el murselin | : irsal olan, açığa çıkan, gönderilen, hakikati gösteren |
3- Muhakkak ki sen, elbette hakikatleri anlatmak için açığa çıktın.
Alâ sıratın mustekim | : Dosdoğru hakkın yolu üzeresin, tüm yolların bir yola çıkması |
4- Dosdoğru hakkın yolu üzeresin.
Tenzile | : bir şeyin bir miktarının açığa çıkması, indirilen, gelen, her varlık |
el aziz | : tüm değerlerin yüce sahibi, |
el rahim | : rahim, özünden var eden, |
5- Açığa çıkan her varlık; tüm değerlerin yüce sahibindendir, tüm varlığı özünden varedendendir.
Li tunzire | : uyarman için, hakikati açıklamak, |
kavmen | : insanlar, kimseler, topluluk, |
Ma unzire | : uyarılmamış, hakikatler açıklanmamış, |
abau hum | : ataları, onların ataları, |
fe hum gafilun | : böylece, artık, onlar gafil olanlar, farkında olmayan |
6- Ataları tarafından hakikatler hakkında uyarılmamış, bundan dolayı bir gaflet içinde olan kimselere, hakikatleri açıklayıp uyarma içinde ol.
Lekad hakka | : andolsun, doğrusu, hakikatler, hakk, gerçekler |
el kavlu | : söz, hakikatlerin sözleri, tarif, itikat, sözleşme, |
Ala ekseri him | : onların çoğu |
Fe hum la yuminune | : yinede, fakat, onlar, inanmadılar, iman etmezler |
7- Doğrusu onların çoğuna hakikatler tarif edildi. Fakat onlar inanmadılar.
İnnâ cealna | : biz, kıldık, yaptık, sunduk, hakikatleri sunduk |
Fi anakı him | : benliklerine bağlı, boyun, |
aglalen | : halka, zincir, pranga, koyu bağlılık, |
fe hiye ila el ezkani | : o, çene, boyun, yönünü dönmeme, yönelmeme |
fe hum | : böylece onlar, |
mukmehun | : gözlerini kapatıp başlarını kaldıran, asi olan |
8- Muhakkak ki Biz onlara tüm varlıktan hakikatleri sunduk. Ancak onlar kendi benliklerine bağlı kaldılar, hakikatlere yönelmediler, böylece onlar gözlerini hakikatlere kapattılar, asi davrandılar.
ve cealna | : kıldık, yaptık, sunduk, |
min beyni eydihim | : elleri arası, önlerine, |
Sedden | : bir set, engel, perde, ayırıcı, |
ve min halfihim | : arkası, geçmiş, cehalet bilişleri, eski bildikleri, |
sedden | : bir set, ayırıcı, engelleyici, perde, |
fe agşey na hum | : sonrada, perdelemek, uzaklaşmak, örtü, biz, onlar |
fe hum lâ yubsırûne | : böylece onlar, bakıp göremezler, anlayamadılar, |
9- Hakikatleri sunduğumuz halde, onlar geçmişlerindeki engelleyici o cehalet bilişlerini önlerine engelleyici olarak koydular, sonrada onlar Bizi anlamaktan uzaklaştılar, böylece onlar bakıp ta göremediler.
ve sevâun aleyhim | : aynıdır, değişmez, durum, eşit, onlar, o halde olan, |
E enzerte-hum | : onları uyarsan, açıklayıp uyarmak, onlar |
Em lem tunzir-hum | : ya da, açıklayıp uyarmasan da, onlar, |
la yuminune | : iman etmezler, inanmazlar |
10- O halde olanlara hakikatleri açıklayıp uyarsan da ya da uyarmasan da bir şey değişmez, onlar inanmazlar.
İnnemâ tunziru | : ancak, sadece, uyarma, açıklayıp uyarmak, |
Men ittebea | : kim, kimse, tabi olur, uyar, takip eder, |
el zikre | : zikir, anmak, anlatmak |
ve haşiye | : huşu, huzur, sevgi, saygı, |
el rahman | : rahman, tüm varlığı nuruyla saran, rahmetiyle saran |
bi el gaybi | : gayb, görünmeyen bilinmeyen âlem, gizli olan, |
Fe beşşir hu | : böylece, müjde, doğru haber veren, sevindirmek, |
bi magfiretin | : kirli olmayanla temizlenmek, bağışlanmak, mağfiret, |
ve ecrin kerim | : ecir, karşılık, yüce, üstün |
11- Sen sadece hakikatleri anlamaya tâbi olan ve görünmeyen bilinmeyen âlemin sahibi olan Rahmana karşı saygılı olan kimseye, hakikatleri açıklayıp uyarabilirsin. İşte böylece o, hakikatlerin sevinci içindedir, temizlenmenin ve yüce bir karşılığın içindedir.
İnna nahnu nuhyi | : muhakkak ki biz, hayat vereniz, hay olanız, |
el mevta | : nutfe, ölüm, verimsiz, |
ve nektubu | : yazmak, neler var, |
ma kaddemu | : ne, şey, derece, makam, aşama, adım, ileri |
ve asare hum | : eserler, iz, etki, onlar, belirti |
ve kulle şeyin | : bütün her şey, |
ahsaynahu | : sayılan, kaydedilen, kaydederiz, o |
Fi imamin | : içinde, önder, rehber, yol gösterme, uyulan, |
mubin | : apaçık, açıkça |
12- Muhakkak ki Biz nutfeden hayat vereniz. Nutfede ne yazılı ise aşama aşama ortaya çıkar ve onlar izler bırakır. Bütün her şeyi gelecekte yol göstermek için apaçık kaydederiz.
ve edrıb lehum | : çarpmak, vurgulama, anlat, onlar |
meselen | : misal, mesele, olayları, örnekleri, |
Ashâbe el karyet | : halk, sahipleri, şehir, köy, kasaba, |
İz cae ha | : geldiğinde, o, |
el murselin | : hakikatleri anlatan, görevli, açığa çıkan, |
13- Onlara köy sahiplerinin meselesini anlat: Hani onlara hakikatleri anlatan kimseler gelmişti.
iz ersel nâ ileyhim | : irsal, açığa çıkmak, hakikatlerimizi sundu, onlara, |
isneyni | : ikisi, |
Fe kezzebû-humâ | : fakat, yalanladılar, onları |
Fe azzeznâ bi | : sonra, yüce, güçlü, kuvvetli, destek, |
salisin | : üçüncü, birleştiren, |
Fe kalu inna ileykum | : dediler, biz, size, |
murselun | : irsal eden, açığa çıkaran, ortaya çıkan, anlatan, |
14- İkisi onlara hakikatlerimizi sundu. Fakat onları yalanladılar. Sonra da üçüncüsü Bizi daha güçlü delillerle anlattı. Onlar: Biz size hakikatleri açıklamak için ortaya çıktık, dediler.
Kâlû ma entum | : dediler, siz değilsiniz, |
İlla beşer mislu-nâ | : ancak, sadece, beşer, insan, bizim gibi, aynı, |
ve mâ enzele | : indirmedi, sunmadı, bildirmedi, getirmedi, |
el rahman | : Rahman, tüm varlığı nuruyla saran, |
min şeyin | : bir şey |
İlla entum tekzibûne | : sadece siz, yalan söylüyorsunuz |
15- Dediler ki: Siz sadece bizim gibi bir beşerden başka bir şey değilsiniz ve Rahmandan bir şey de indirmediniz. Sizler ancak yalan söylüyorsunuz.
Kalû rabbuna | : dediler, rabbimiz, |
yalemu | : ilmiyle var eden, ilmin sahibi, |
İnna ileykum | : biz, size, |
le murselin | : elbette, irsal eden, açığa çıkaran, ortaya çıkan, anlatan, |
16- İlmin sahibi olan Rabbimizdir, biz sizlere elbette hakikatleri anlatmak için açığa çıktık, dediler.
ve ma aleyna illa | : biz değiliz, ancak, sorumlu, üzerimize düşen |
El belagu | : tebliğ, bildirmek, açıklamak, |
el mubin | : apaçık, açıkça, |
17- Ve bizim sorumluluğumuz apaçık tebliğ etmekten başka bir şey değildir.
Kâlû inna | : dediler, muhakkak, |
tetayyerna bikum | : uğursuz, meşakkat, müşküller, sizden |
Le in lem tentehû | : elbette, eğer vazgeçmezseniz |
Le nercume enne kum | : elbette, uzaklaştırırız, taşlarız, kovarız, siz |
Ve le yemesse enne kum | : elbette, dokunmak, temas etmek, size, |
minna azabun elim | : bizden, sıkıntı, eziyet, elim, acı |
18- Dediler ki: Biz sizler yüzünden uğursuzluğa uğradık, eğer vazgeçmezseniz elbette biz sizi kovar uzaklaştırırız ve elbette bizden sizlere acı sıkıntılar dokunur.
Kâlû tairi kum | : dediler, sıkıntı, uğursuz, kuş, siz, |
mea kum | : sizinle beraber, kendinizde |
E in zukkirtum | : velev, kaldı ki, öyle ki size hatırlatıldı |
Bel entum kavmun | : hayır, bilakis, siz, kavim, kişi, insan, kimseler, |
musrifun | : haddi aşan, aşırı giden, savruk, israf, |
19- Sizin uğursuzluğunuz sizin kendinizdendir, hakikatler size hatırlatıldığı halde, bilakis siz haddi aşan kimselersiniz, dediler.
ve câe | : geldi, |
Min aksa el medinet | : uzak bir yer, şehir, medeniyet, |
Raculun | : bir adam, ileri gelen, bilgili, |
yesa | : koşmak, hızla, |
kale ya kavmi | : dedi, ey kavmim, insanlar, |
İttebiu | : tâbi olun, uyun, inanın, |
el murselin | : irsal eden, açığa çıkaran, ortaya çıkan, anlatan, |
20- Ve şehrin uzak bir yerinden bilgili biri koşarak geldi. Dedi ki: Ey kavmim! Hakikatleri anlatmak için açığa çıkanların anlattıklarına uyun.
İttebiû | : tâbi olun, uyun, takip edin, ardında durun, |
men la yesele kum | : kim, kimse, istemeyen, almayan, siz |
ecir | : ücret, karşılık, menfaat, |
ve hum muhtedune | : onlar, sizi hakikatlere yönlendiriyorlar |
21- Siz, hiçbir ücret istemeyen kimselere uyun. İşte onlar sizi hakikatlere yönlendiriyor.
ve ma liye la abud | : neden, niçin, olamayayım, yok, kulluk, |
Ellezi fatara-ni | : ki o, o ki, yarattı, var etti, beni, |
ve ileyhi turceun | : ona, aslınız, özünüz, döndürüleceksiniz |
22- Ki O beni yaratana karşı kulluk şuurumdan neden uzaklaşayım ve aslımız olan O’na döneceğiz.
e ettehızu min dunihi | : edinir miyim, ondan başka, |
alihete | : ilah, çıkar için sarılan, |
in yurid ni | : isteğim, arzum, |
el rahman | : nuruyla saran, rahmetiyle saran, |
bi dar | : bir müşkül, darlık, sıkıntı, |
la tugni anni | : gidermez, fayda vermez, benden, |
şefaatuhum şeyen | : şefaat, koruyuculuğu, iyileştiren, onlar, hiçbir şey |
ve la yunkizu ni | : ve yok, kurtuluş, selamet, felah, necat, beni |
23- Benim isteğim O’ nun rahmetidir. Ben O’ nu bırakıp ilahlar edinmem. Bir müşkilim olsa onlar gideremez, hiçbir şeye şefaatleri de olmaz ve bizi kurtuluşa da ulaştıramazlar.
İnnî izen | : muhakkak, ben, aksi durumda, |
le fi dalal mubin | : dalalet içinde, cehaletine sapan, apaçık |
24- Aksi durumda ben apaçık hakikatleri bırakıp, kendi cehaletine sapanlardan olurum.
İnni amentu | : ben, iman ettim, inandım, |
bi rabbi kum | : rab, sizi, vücudlandıran, |
Fe ismeu ni | : artık, bundan sonra, beni dinleyin, |
25- Sizi de vücudlandıran O’dur, ben O’na iman ettim. Artık beni dinleyin.
Kile udhuli | : denildi, dahil oldun, içeri girmek |
cennet | : cennet, huzur, bahçe |
Kale ya leyte kavmi | : dedi, keşke kavmim, |
yalemun | : bilen, ilmin sahibini bilen, |
26- Ona: Huzura dahil olanlardansın, denildi. Dedi ki: Keşke kavmimde hakikatleri bilseydi.
Bimâ gafere li rabbi | : olduğu, bağışlayan, rabbim |
ve cealeni | : kıldı, düzenledi, ben, |
min el mukremin | : ikram, donatmak, veren, ihsan eden, |
27- Rabbimin mağfiret sahibi olduğunu ve bizi sıfatlarıyla donattığını anlasalardı.
ve ma enzelna | : göndermedik, vermedik, sunmadık, ortaya koyma, |
ala kavmihi | : üzerine, için, karşı, kavmi, kimseler, topluluk, o, |
min badi-hi | : ondan sonra, sonra, |
min cundun | : ordu, kuvvet, güç, tüm varlık, |
min el semâi | : semadan, gökten, ulvi alem |
ve ma kunna munziline | : değiliz, indiren, veren, sunan, bir menzilde yol aldıran |
28- O kavmin üzerine hakikatlerden başka bir şey sunmadık. Sonra tüm varlığın bir ulviyet taşıdığını bildirdik ve başka bir şey de sunmadık.
in kanet | : ancak, böylece, oldu, |
sayhatan | : kudretli ses, çağırış, ilahi ses, sohbet, azap, |
vahideten | : bir, birliği gösteren, |
Fe iza hum hamidune | : fakat, onlar, sönen, pasif, hareketsiz, ölü gibi |
29- Doğrusu onlara tüm varlıktaki birliği gösteren o kudretli ses sunuldu. Fakat onlar o hakikati anlamada ölü gibi pasif davrandılar.
ya hasreten | : vah, yazık, ayrılık, hasret, ayrı düşme, |
ala el abid | : için, hakkında, kulluk hakikati, |
ma yeti him | : onlara gelmedi, |
min resul | : hakikati gösteren biri, hakikati anlatan, |
İlla kanu bihi yestehziûne | : ancak, onunla alay ediyorlar, onu önemsememe |
30- Kulluk hakikatini anlayamayıp kendilerini ayrılığa düşürenlere; hakikati anlatan biri onlara gelmesin ki, onlar sadece onunla alay ederlerdi.
e lem yerev kem | : görmediler mi, nice, nasıl, |
ehlek na | : helak, yazık olma, yazık etme, biz, |
kable-hum | : onlardan önce, onlara yakın olan, |
min el kuruni | : nesiller, asır, aynı asırda, yüzyıl, |
Enne hum ileyhim | : doğrusu, artık, onlar, onlara, |
la yerciûne | : dönmezler |
31- Onlardan önceki nice nesillerden de, Bizi anlayamayıp helak olup gidenleri görmediler mi? Doğrusu artık onlar da onlar gibi hakikatleri bırakıp dönmesinler.
ve in kullun | : ancak, şüphesiz, bütün hepsi, |
la ma cemiun | : olamadılar, toplanma, birlik, bütünlük, |
Ledeyna muhdarun | : bizim, hazırlanmış, hazır bulunma, ileri çıkma, var olan her şey |
32- Şüphesiz onların hepsi, var olan her şeyin Bizim birliğimizi gösterdiğini bilemediler.
ve ayetun lehum | : bit ayet, delil, işaret, onlar, her şey, |
el arda | : yeryüzü, toprak |
el meytetu | : ölü, nutfe, verimsiz, |
ahyeyna ha | : hayat veren biz, ona |
ve ahrecnâ minha | : çıkarttık, ondan, |
habben | : tanelerden, tohumlardan, |
Fe min hu yekulune | : böylece, ondan beslenirler, yararlanırlar, |
33- Yeryüzü onlar için bir ayettir. Biz orada nutfelerden hayat vereniz ve ondan bitkiler, daneler çıkartırız. Böylece onlardan beslenirler.
ve cealna | : kıldık, yaptık, sunduk, |
fiha cennetin | : orada bahçeler, huzur, cennet, |
min nahilin ve anabin | : hurmalıklar ve üzüm bağları |
ve feccerna | : çıkardık, şafak, doğuş, kaynak, |
fiha minel ayn | : orada, aynılıklar, pınar, ayniyet, göz, benzer, eş |
34- Biz orada hurmalıklardan ve üzüm bağlarından bahçeler yaptık ve orada pınarlar çıkarttık.
li yekulu | : beslensinler, yarar, fayda, |
min semeri hi | : beslensinler, meyvelerinden, ürünler |
ve ma amilet hu | : değil, yapmak, işlemek, amel |
Eydi him | : elleri, güçleri, onların işlemeye gücü |
E fe la yeşrukune | : o halde, şükretmezler, nimetlerin sahibini bilip teslim etme |
35- Orada ürünlerden beslensinler. Onların ellerini hareket ettiren gücün onların olmadığını bilsinler. Hâlâ nimetlerin sahibini bilip teslim etmezler mi?
subhan ellezi | : noksan sıfattan münezzeh, her şey onunla, ki o |
halakal ezvac | : halk eden, yaratan, var eden, çeşit çeşit, tür, cins, eş |
kulleha | : onun hepsi, |
mimma tunbit el ard | : nesne, şeyler, yetişme, ortaya çıkma, yeryüzü |
ve min enfusi-him | : onların nefisleri, varlıkları, kendilerini |
ve mimmâ la yalemu | : şeyler, nesne, bilemiyorlar |
36- Ki O’dur noksan sıfatlardan münezzeh olan, çeşit çeşit yaratan, yeryüzünde ki bütün her şeyi ortaya çıkaran. Onlar kendilerinin ve bütün her şeyin sahibini bilemiyorlar.
ve ayetun lehum | : bir ayet, delil, işaret, onlara, |
el leyl | : gece |
Neslehu min hu | : çekilme, çekeriz, alırız, soymak, geri, ondan, |
el nehar | : gündüz, aydınlık, ışık, |
Fe iza hum muzlimun | : böylece, o zaman, onlar karanlıklarda kalır |
37- Gece de onlar için bir ayettir. Ondan aydınlığı çekeriz böylece onlar karanlıkta kalırlar.
ve el şems terci | : güneş, akar gider, |
li mustekar | : bir karar, istikrar, bir düzen içinde |
Lehâ zalike takdir | : ona, işte, bu takdir, değeri, önemi, gerekliliği |
El aziz | : tüm değerlerin yüce sahibi, |
el alim | : ilmiyle var eden, ilmin sahibi, |
38- Güneş bir düzen içinde akar gider. İşte bu tüm değerlerin yüce sahibi, ilmiyle varedenin takdiridir.
ve el kamere | : kamer, ay, |
Kadder na hu | : bir ölçü ile, evre, bir takdir, biz, o, |
menâzile | : menzil, mesafe, bir menzil, |
hatta ade ke | : hatta, döndü, gibi, |
El urcuni | : meyletmek, eğilmek, yay, |
el kadim | : eski hâli, asli hâli, ulaşan, varan |
39- Ay da bir menzil içinde ölçümüzle hareket eder. Hatta bir yay gibi görünüp sonra asli haline döner.
la el şems | : güneş olmaz, |
yengebi leha | : olmalı, gerekli, durumu, ona |
en tudrike el kamer | : erişmek, yakalamak geçmek, yetişmek, ay, kamer |
ve la el leyl | : gece olmaz, |
sabik el nehar | : öne geçen, gündüz |
ve kullun | : bütün hepsi, |
fi felek | : gökyüzü, sema, gökte olan her şeyin gezdiği âlem |
yesbehun | : seyreder, yüzer |
40- Güneşin aya erişmesi gibi bir durumu olmaz ve gecenin de gündüzü geçmesi olmaz. Bütün hepsi bir yörüngede seyreder gider.
ve ayetun lehum | : ayet, delil, işaret, onlar, |
Enna hamelna | : nasıl, ne şekilde, taşıdık, yürüttük, aktardık |
zurriyet hum | : zürriyet, döl, nesil, gen aktarımı, onları, |
Fi el fulki | : gemi, kayık, genler, sonsuzluk, gen sistemi |
el meşhun | : dolu, dopdolu bilgi, yüklü, |
41- Onların zürriyetlerini dopdolu bilgilerle bir gen sistemi içinde taşıyıp aktarmamız da onlar için ayettir.
ve halakna lehum | : halkettik, onları |
Min mislihi | : onun benzerini, benzer özellikleri, |
ma yerkebun | : binmek, yolculuk, sürüp gelen, devam eden |
42- Onların benzer özelliklerini devam ettirecek bir şekilde onları halkettik.
ve in neşe | : büyümek, gelişim, yeni doğan, |
nugrık hum | : gark olma, gizlenme |
Fe la sariha lehum | : böylece, yok yardımcı, onlar |
ve la hum yunkazûne | : ve onlar kaydetmek, kurtarılmazlar, kaydedemezler |
43- Yeni doğanda tüm özellikler gizli kalır. Onlar bu olanlara yardımcı olan değildir ve onlar tüm bunları kaydeden de değildir.
İllâ rahmeten minna | : ancak, hariç, vardır, rahmet, bizim |
ve metaan | : fayda, yarar, yaşam, rahatlık, çıkar, |
ila hin | : ancak, sadece, belli bir zaman, süre, |
44- Bütün bunlar ancak Bizim rahmetimizledir ve yaşamdan yararlanmanız da ancak belli bir süredir.
ve iza kile lehum | : söylendi, denildi, onlara |
itteku | : takva, sakınmak, gafletten sakınmak, |
ma beyne eydi-kum | : elleriniz arasındaki, önünüzdeki şeyler, gelecek |
ve ma halfe kum | : arkanızdaki şeyler, geçmiş |
Lealle kum turhamun | : umulur ki sizler, rahmet, merhamet ulaşırsınız |
45- Onlara, geçmişiniz ve geleceğiniz hakkında gaflete düşmekten sakının denildi. Umulur ki siz rahmeti anlarsınız.
ve ma teti him | : gelmez, sunulmaz, onlar |
min ayetin | : bir ayet, delil, işaret |
min ayati rabbi him | : ayet, delil, işaret, Rabbin, vücudlandıran, |
İlla kanu anha muridin | : ancak, fakat, oldu, ondan, yüz çeviren, reddeden, |
46- Onlara, her an her varlıktan Rabbin delillerinden başka bir delil sunulmaz, fakat onlar hakikatleri görmekten yüz çeviriyorlar.
-47-
وَإِذَا قِيلَ لَهُمْ أَنفِقُوا مِمَّا رَزَقَكُمْ اللَّهُ قَالَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِلَّذِينَ آمَنُوا أَنُطْعِمُ مَن لَّوْ يَشَاء اللَّهُ أَطْعَمَهُ إِنْ أَنتُمْ إِلَّا فِي ضَلَالٍ مُّبِينٍ
Ve izâ kîle lehum enfikû mimmâ rezakakumullâhu kâlellezîne keferû lillezîne âmenû e nutimu men lev yeşâullâhu atameh in entum illâ fî dalâlin mubîn
ve iza kile lehum | : denildiği zaman, onlara, |
enfiku | : infak, size verileni verin, |
mimma rezakakum allah | : şeylerden, rızıklandıran, nimet, lütuf, siz, Allah |
kale ellezine keferu | : dediler, hakikatleri görmemezlikten gelip örtenler |
li ellezîne amenu | : o kimselere, iman eden, |
E nutimu | : doyuracağız, beslemek, faydalandırmak, taam, |
men lev yeşau Allah | : kim, kimse, eğer, ister, Allah |
atamehu | : doyurmak, beslemek, yararlanmak, fayda, o |
in entum | : eğer, ancak, siz, |
illa fi dalal mubin | : ancak, dalalet, apaçık |
47- Onlara, Allah’ın sizi rızıklandırdığı şeylerden infak edin denildiği zaman, hakikatleri görmemezlikten gelen kimseler, iman eden kimselere: Biz mi faydalandıralım, eğer Allah isterse o kimseleri faydalandırır, sizler ancak apaçık bir dalalet içindesiniz, derler.
ve yekulune meta | : derler, ne zaman |
haza el vadu | : bu, o, vaad, gerçekleşecek olan, söz, |
in kuntum sadıkıne | : eğer siz iseniz, doğru sözlü, doğru söyleyen, |
48- Ve derler ki: Eğer sadıklardansanız o vaad ettiğiniz şeyler ne zaman olacak.
ma yenzurune | : bakıp göremezler, anlayamazlar, |
İlla sayhatan vahideten | : ancak, den başka, kudretli bir ses, birlik, |
tehuzu-hum | : onları alır, yakalar, sarılırlar, |
ve hum yahıssımun | : ve onlar, tartışma içinde, çekişme, kavgalar içinde |
49- O halde olanlar tüm varlıktaki birliği gösteren o kudretli sesi anlayamazlar. Onlar kendi cehaletlerine sarılırlar ve onların halleri hep kavgalar içinde olmaktır.
Fe la yestetiune | : artık, yok, güçleri, |
tavsiyet | : tavsiye, öğüt, vasiyet, hakikatlerin sözlerini öğütleme |
ve la ila ehlihim | : yok, aile, yakın, sahip, ehli, bilgili, yetkili, onlar, |
yerciun | : dönen, |
50- Bundan sonra hakikatlerin öğütlerini anlamaya güçleri de yoktur ve onlar cehaletten dönüp bilgili kimselerde olamazlar.
ve nufiha | : üfürülme, nefes alıp verme, |
fi el suri | : göğüs, yüksek duvar, engel, |
Fe iza hum min el ecdasi | : böylece onlara, denildiğinde, vücud, kabir, mezar, suret, |
ila rabbi-him | : Rab, kendilerini vücudlandıran, |
yensilune | : koşarlar, kayma, hızla çıkma, gitmek, hareket etme, |
51- Böylece onlara; suret vücutlarınızı tutan Rabbinizin tecellilerini anlamak üzere hareket edin denildiğinde, onlar göğüslerinin içinde nefes alıp vereni de bilemezler.
Kalu ya veyle na | : derler, gerçeği anladıklarında vah olsun bize |
Men bease-na | : kim, diriltti, kaldırmak, diri olan, beas, biz, kendimiz |
min merkadi-na | : uykuya bırakıldığımız yerden, uyku halindeymişiz |
Haza ma vaade | : bu, şey, değil, ne, söz, vaat, açığa çıkan, |
el rahman | : Rahman, rahmet, varlığı nuruyla saran, |
ve sadaka | : doğru söyleyen, gerçek, bağlı, sadık, |
el murselin | : hakikati anlatanlar, görevlendirilmiş |
52- Gerçeği anladıklarında derler ki: Vah olsun bize! Kendimizde diri olanı anlayamamışız, hep gaflet uykusunda kalmışız, hakikatlerin sözleri rahmetten başka bir şey değilmiş, hakikatleri anlatanlar doğru söylemişler.
İn kanet | : eğer, ancak, oldu, olan, |
İlla sayhaten | : var, ancak, kudretli ses, çığlık, |
vahidet | : bir olan, tek, birliği gösteren, |
Fe iza hum cemiun | : böylece, olduğunda, onlar, toplandığı, birlik, bütünlük, |
Ledeyna muhdarun | : bizim, hazırlanmış, hazır bulunma, ileri çıkma, varolan her şey |
53- Eğer onlar; tüm varlıktan birliği gösteren o kudretli sesi anlasalardı, elbette onlar varolan her şeyin Bizim birliğimiz olduğunu anlarlardı.
Fe el yevme | : artık, böylece, işte o vakit, zaman, |
la tuzlemu | : zulüm yok, mağdur olmaz, şikâyet, zulüm, kötülük |
Nefsun şeyen | : nefis, kimse, kişi, şey, şeyde, |
ve la tuczevne | : karşılık yok, |
İllâ ma kuntum tamelun | : den başka, siz değilsiniz, yaptığınız şeyler, amelleriniz |
54- İşte onlar hakikati anlasalardı, hiçbir zaman hiçbir şekilde kimseye kötülük içinde olmazlardı. Yaptığınız şeylerden başka size bir karşılık yoktur.
İnne ashab | : muhakkak ki, şüphesiz, ehil, sahip, halk, kimse |
el cennet el yevm | : cennet, huzur, gün, vakit, zaman, |
Fî şugulin | : içinde, dolu, yoğun, meşgul, uğraşlar, gayret, |
fakihun | : hoşnut, kemalât zevkinde, bilgi sahibi |
55- Şüphesiz hakikatlerin bilgisine sahip olanlar, her zaman hakikatlerin meşguliyetindedirler ve her zaman huzurlu olan kimselerdir.
Hum ve ezvacu hum | : onlar ve onlara aynı yolda olanlar, eş, cins, tür, |
fi zilal | : gölgelik içinde, rahatlama |
ala el eraiki | : yüce makamlar, tahtlar üzerinde, |
muttekiun | : yaslanmış, dayanmış, rahatlık, kemalâtın huzuru |
56- Onlar ve onlarla aynı yolda olanlar, yüce makamların rahatlığında ve kemalâtın huzurundadırlar.
Lehum fiha fakihetun | : onlar, orada, kemalât zevkinde, bilgili, |
ve lehum ma yeddeun | : onlar, ne isteyen, arayan, iddia, talep, |
57- Onlar hakikatlerin bilgisine sahiptirler ve onlar aradıkları hakikatlere kavuşmuşlardır.
Selamun kavlen | : selam, barış, sözleri |
Min rabbi | : rabbi, vücudlandıran, |
rahim | : halkı haktır tutan, haktır zahir olan, öz olan, özünden var eden |
58- Sözleri barış ve huzur üzerinedir. Hakk zahir zevkiyle, her an Rabb şuurundadırlar.
ve imtazu | : ayrılmak, temyiz, çekilmek, uzak dur, |
el yevme | : zaman, vakit, gün |
Eyyuha el mucrimun | : ey, seslenme, fenalarda kalma hâli, günahkâr, suçlu, |
59- Fenalarda kalanlara, her zaman o hallerinizden uzak durun, diye seslenilir.
e lem ahad ileykum | : ahd, söz verme, koruma, sizler |
ya beni ademe | : ey Âdemoğulları |
en la tabudu | : kul olmayın, tapmayın, |
el şeytan | : şeytani haller, kötülük halleri, |
İnnehu lekum aduv mubin | : muhakkak ki o, sizin için, düşman, apaçık |
60- Ey Âdemoğulları! Şeytani hallere kul olmayın, sizler kendinizi o hallerden koruyun. Muhakkak ki o haller sizin için apaçık düşmandır.
ve enibuduni | : benim kulum, kulum olduğunuzu anlayın, |
Haza sıratun mustakim | : bu, dosdoğru hakikatin yolu, hakikate giden yol |
61- Benim kulum olduğunuzu anlayın, dosdoğru hakikate giden yol budur.
ve lekad edalle | : doğrusu, dalalet, hakikatten kendi cehaletine sapan |
Min kum cibillen kesiran | : sizden, dağ, büyüklenme, topluluk, çoğunuz, |
E fe lem tekunu takılun | : o zaman, olmaz mısınız, hâlâ akıl etmez mi siniz? |
62- Doğrusu sizlerden çoğunuz hakikatleri bırakıp kendi cehaletinize saptınız. Öyleyse hâlâ aklınızı kullanmaz mısınız?
Hazihi cehennem | : bu cehennem, cehaletin derin kuyusu, yakıcı olan |
Elleti kuntum tuadun | : ki o siz oldunuz, size vaad edilen, söz edilen |
63- İşte size söz edilen cehaletin cehennemi budur.
Islev ha | : o hâle yaslanmak, bulunmak, o halde kalmak, |
el yevme | : yaslanma, bulunma, o halde olma, o vakit, gün, zaman |
Bi ma kuntum tekfurune | : sebebiyle, siz oldunuz, hakikatleri göremeyip örtme |
64- Siz hakikatleri görmemezlikten gelip örttüğünüzden dolayı, her zaman o hâllerde kaldınız.
el yevme | : vakit, gün, zaman, sonuç, |
nahtimu | : biz, hakikatlerimiz, kapanma, mühürlenme, konuşamama, |
ala efvahi-him | : ağızlarından, konuşma, hakikatlere kapatma, onlar |
ve tukellimu na | : kelam, fiil, söz, konuşma, biz, |
eydi him | : eller, kuvvet, güç |
ve teşhedu | : şahit, görme, tanık, |
erculu hum | : ayakları, gittiği yol, yönlendiği |
Bima kanu yeksibun | : şeyler sebebi, oldu, kazandıkları, yaptıkları şeyler |
65- İşte o hâlde olanlar; hiçbir zaman hakikatlerimiz hakkında bir şey konuşamazlar, onların ellerini hareket ettiren gücün Bize ait olduğunu göremezler, kendilerinin olduğunu söylerler ve onlar yaptıkları şeyler sebebiyle kendi gittikleri yolu görürler.
ve lev neşau | : eğer, biz, istek, arzu, |
la tames na | : yok, silmek, silip atmak, izlerini yok etmek, biz |
ala ayuni-him | : onlar gözler, aynı, ayniyet, asliyet, dikkatle bakmak |
fe istebeku | : böylece, koşmak, ileri görüş, |
el sırat | : yol, hakikatin yolu |
Fe enna yubsırun | : böylece, peki nasıl, bakıp görürler |
66- Eğer onlar isteselerdi, dikkatlice bakarlar Bizim delillerimizi yok saymazlardı. Böylece hakikatin yolunda koşarlardı. Fakat onlar nasıl görecekler.
ve lev neşau | : eğer, istek, arzu etmek, |
le mesahnahum | : elbette, onlar değişme, temizlenme |
ala mekaneti-him | : mekân, makam, onların bulunduğu yerde |
fe ma estetau | : değil, ne, güç, imkân, başarı, güçlü, |
mudiyyen | : ileri gitmek, aydınlık, ışık veren, |
Ve la yerciune | : yok, geri dönmez, rucu, |
67- Eğer onlar isteselerdi, elbette Bizi anlayıp cehaletin kirliliğinden temizlenirler ve onlar makamlar üzere olurlardı. O zaman aydınlanmada, ileri gitmede başarılı olurlar ve geri dönmezlerdi
ve men | : o kimse, onu, |
nuammir hu | : imar, var edip geliştirmek, büyütmek, inşa etmek, o |
Nunekkis hu | : nakıs, tersine çevirme, yaşlanmak, eksilmek, |
fî el halkı | : içinde, yaratılışı, halkiyatı, varoluşu, |
e fe la yakılune | : hâlâ, akıl etmezler mi, düşünmezler mi? |
68- Onu varedip büyüten Biziz, onu yaşlandıran Biziz. Yaratılışı hâlâ düşünüp akıl etmezler mi?
ve ma allem na hu | : öğretmedik, ilim sunmadık, ona, |
el şire | : şiar, izler, düstur, ayırıcı özellik, yasa, doğru yol, işaret |
ve ma yenbagi lehu | : haber, olması gerektiği gibi, üstün, yakışmaz, uymaz, ona |
in huve illa zikrun | : ancak, sadece, zikir |
ve kuranun mubin | : Kuran, apaçık, açıklanmış, tüm kâinat apaçık kuran, |
69- Ona dosdoğru yol olan hakikatlerden başka bir şey öğretmedik ve ona hakikatlerden başkası uygun değildir. Bu ancak hakikatleri hatırlatmaktır ve tüm kâinat apaçık Kuran’dır.
Li yunzire | : için, hakikatleri açıklayıp uyarmak, |
men kane hayyen | : kim, kimse, oldu, diri olan, hay olan, |
ve yehakka el kavlu | : hakk olur, doğru, gerçek, hakikat, söz |
Ala el kafirun | : üzerine, hakikatleri görmemezlikten gelip örtenler |
70- Tüm bunlar diri olanı anlamak isteyen kimselere, hakikatleri açıklayıp uyarmak içindir ve hakikatleri görmemezlikten gelip örtenlerin üzerine de haktır bu sözler.
E ve lem yerev | : bakıp ta görmezler mi? |
enna halakna lehum | : nasıl, halk ettik, yarattık, var ettik, onları |
Mimma amilet | : şeyler, nesneler, her varlık, işledi, yaptı, çalıştı, |
eydi na | : hareket, el, güç, biz, gücümüz, kudretimiz, kuvvet, |
enamen | : hareket eden, hayvanlar, tüm varlık, |
Fe hum leha malikun | : böylece, onlar, ona, malik olma, sahip olmak, |
71- Onları nasıl halk ettiğimizi bakıp ta görmezler mi? Açığa çıkan her varlıktaki işleyiş kudretimizin göstergesidir. Hayvanları da vareden Biziz. Sonra da onlara sahip olursunuz.
ve zellelna ha lehum | : uysal, itaatkâr, bağlı, tevazulu, biz, boyun eğme onlar |
Fe min ha rakubu hum | : böylece, ondan, binek, sürme, binip gitmek, onlar |
Ve min ha yekulune | : ondan, oradan, beslenirler, faydalanmak, |
72- Bütün o varolanlar Bize bağlıdırlar. Böylece o hayvanlara biner gidersiniz ve onlardan beslenirsiniz.
ve lehum fiha menafiu | : onlardan, orada menfaat, fayda, yarar, |
ve meşaribu | : içecek şeyler |
E fe la yeşrukune | : hâlâ şükretmezler mi? varlığın asıl sahibi bilme, minnettar |
73- Onlardan faydalanır ve içecek şeyler elde edersiniz. Hâlâ lütufların sahibini bilip teslim etmezler mi?
ve ittehazu | : sığınma, önemseme, edinmek, değer verme, sarılma, |
Min duni Allah aliheten | : Allah’tan başka, ilahlar, kendi zanlarına göre tapındıkları |
lealle-hum yunsarune | : umarlar onlar, onlar, yardım eden, yardımcı |
74- Allah’tan başka ilahlar edinenler, onlardan yardım umarlar.
la yestetiun | : muktedir değil, güçleri yoktur, olamazlar, yapamaz, |
narsa hum | : yardımcı, onlara |
ve hum lehum | : onlar, onların, edindikleri ilahların |
Cundun | : güç, asker, tüm her şey, tüm varlık, |
muhdarun | : hazır bulunma, önde bulunma, hazırlanmış, hizmet, |
75- Onlar edindikleri ilahlara karşı tüm her şeyiyle hazır bulunurlar, ama edindikleri ilahların onlara yardım edecek güçleri yoktur.
Fe la yahzunke | : artık, mahsun etmesin, üzmesin, hüzün, sen, |
kavluhum | : onların sözleri |
İnna nalemu | : muhakkak, ilmiyle var eden biziz, ilmin sahibiyiz, |
ma yusirrun | : gizli olan, görünmeyen, görünen şeyler, |
ve ma yulinune | : apaçık aleni görünen şeyler |
76- Bundan sonra onların sözleri seni üzmesin. Muhakkak ki görünen ve görünmeyen her şeydeki ilmin sahibi Biziz.
E ve lem yera el insan | : görmüyorlar mı, insanı |
Enna halakna hu | : nasıl, halkettik, yarattık, varettik, o, kendisi, |
min nutfete | : bir nutfe, öz taşıyan, hücre, zigot, |
Fe iza huve | : fakat, sonrada, o, |
hasım mubin | : hasım, ayrı gören, ben benim diyen, açıkça |
77- İnsan, bir öz taşıyan bir hücreden onu nasıl varettiğimizi bakıp ta görmez mi? Fakat o kendini o özden ayrı görüp, açıkça ben benim der.
ve darebe lena | : benzetme, vurma, vurgu, çarpıcı, bize ait, |
meselen | : mesele, husus, durum, |
ve nesiye halka hu | : unuttu, o yaratılışını |
Kale men yuhyi | : dedi, kim, hayy olan, can, diri olan, |
el izame | : kemik, kurumuş |
ve hiye remimun | : o dağılıp giden, dağılmış, çürümüş |
78- Ve o yaratılışını ve Bize ait olan çarpıcı hususları unutur ve der ki: Kuruyup dağılıp gittikten sonra hayat veren kimdir?
Kul yuhyi ha ellezi | : de, söyle, ona hayat veren, onu |
Enşee ha | : inşa eden, var eden, bedenlendiren, o, |
Evvele | : evvel, önce, öncekiler, |
merretin | : kere, kez, hep |
ve huve bi kulli halkın | : o, bütün her şey, yaratan, halkeden, vareden, |
alimun | : ilmiyle var eden, ilmin sahibi, |
79- De ki: Ki O’dur hayat veren ve öncekileri de bedenlendiren ve O’dur bütün her şeyi ilmiyle vareden.
Ellezi ceale lekum | : ki o, kıldı, yaptı, var etti, sizi |
Min el şecere | : bir soydan, ağaç, geldiği yer, asliyet, |
el ahdar | : yeşil, genç, dirilme, tecelli, |
nare | : nur, aydınlık, ateş |
Fe iza entum minhu | : artık, siz, onun, tecelliler, |
tukıdun | : derman, güç, hal, yakmak, alev |
80- O sizi bir soydan varetti, bir nur ile diriltti. Böylece siz o tecelliler ile hareket edersiniz.
E ve leyse ellezi | : o değil midir? ki o |
halaka | : halkeden, yaratan, oluşturan |
es semâvâti ve el ard | : gökler ve yer |
bi kadirin ala | : kudret ile, kadir olan, bütün her şeydeki kudret, |
en yahluka | : yaratan, yaratmaya, |
misle hum | : misli, benzeri, gibi, onların |
bela | : evet |
ve huve el hallaku | : o, halkeden, vareden, |
el alim | : ilmin sahibi, ilmiyle var eden |
81- Gökleri ve yerleri vareden O değil midir? Evet, onların benzerini de varetmeye kudret sahibidir ve O, halkedendir, ilmin sahibidir.
İnnema emru hu | : sadece, ancak, işleyen, hüküm, o |
İza erade şeyen | : irade, ettiği zaman, bir şey |
En yekule lehu | : der, ona ol |
kun fe yekun | : ol, oluş, böylece olur, oluşur, |
82- Bütün varlıkta sadece işleyen O’dur. O bir şeye irade ettiği zaman, ona ol der, böylece olur.
Fe suhbane ellezi | : o noksan sıfattan münezzehtir, her şey onunla, |
bi yedi-hi | : kuvvet, kudret, kuvveler, o, |
meleket | : kral, hükümran, güç, kuvve, sahibi, |
kulli şeyin | : bütün her şey |
ve ileyhi turceun | : rucu, aslına dönmek, aslınız olan onunla |
83- Ki O noksan sıfatlardan münezzehtir. O kudrettir. Bütün her şeyin sahibi O’dur ve aslınız olan her an O’nunlasınız.